Cây dứa dại chữa sỏi thận: Hiệu quả nhưng cần cẩn thận

Cây dứa dại chữa sỏi thận là phương pháp dân gian được nhiều người tìm hiểu. Theo y học cổ truyền, lá của loại cây này có vị cay, đắng, thơm, còn rễ có vị ngọt, tính mát. Trong dân gian, các thầy thuốc dùng quả dứa dại để làm thuốc lợi tiểu, chữa tiểu buốt, tiểu rắt hoặc chữa sỏi thận.

Dứa dại được coi là loài đặc hữu của Việt Nam, phân bố ở các tỉnh miền núi hoặc trung du từ Bắc Bộ đến Khánh Hòa. Cây thường mọc ở ven rừng ẩm, thường thấy ven bờ suối hoặc trồng làm hàng rào ở nương rẫy.

Theo kinh nghiệm dân gian, cây dứa dại có thể dùng làm thuốc trong các trường hợp tiểu buốt, tiểu rắt, sỏi. Một trong những công dụng được nhiều người quan tâm đó là dùng quả dứa để chữa bệnh sỏi thận.

Tìm hiểu về cây dứa

Cây dứa dại hay còn có tên gọi khác là dứa gai, dứa gỗ, dứa rừng. Tên khoa học của cây là Pandanus tectorius Sol., Thuộc họ Dứa dại (Pandanaceae).

Cây có nhiều rễ phụ, cao khoảng 2-4m, phân nhánh ở ngọn. Lá có gai nhọn ở gân và mép. Hoa của nó rất thơm. Quả hình trứng, dài khoảng 16–22 cm.

Toàn thân cây dứa dại đều có tác dụng làm thuốc. Người ta thường dùng búp non, phần rễ hoặc thân cây màu trắng, mềm để ăn với rau sống. Rễ và lá đem về thái mỏng, phơi khô rồi nấu nước uống. Quả có thể dùng tươi hoặc khô tùy thích.

Tác dụng của quả dứa dại trong việc chữa bệnh sỏi thận

Theo Đông y, thực tế mọi bộ phận của cây dứa cảnh đều có công dụng chữa sỏi thận:

Búp dứa có tính hàn, vị ngọt. Bộ phận này có tác dụng thanh nhiệt, làm tan sỏi, giải độc. Hoa dứa dại có tính hàn, có tác dụng tốt với các bệnh liên quan đến thông tiểu, viêm đường tiết niệu… Rễ dứa dại thường được phơi khô để sắc thuốc uống chữa các bệnh liên quan đến thận, trong đó có sỏi thận. Công dụng của quả dứa dại là chữa bệnh sỏi thận. Quả thường được sấy khô trước khi sử dụng. Tác dụng nổi bật nhất là thông khí, bổ huyết, giải độc, tán sỏi.

Cách sử dụng dứa để điều trị sỏi thận

Theo y học cổ truyền, sỏi thận được hình thành do sự tích tụ các chất khoáng từ nước tiểu lâu ngày hoặc do người bệnh thường xuyên nhịn tiểu. Điều này khiến các chất cặn bã lâu ngày tích tụ lại tạo thành sỏi. Vì vậy, nếu muốn tống sỏi ra khỏi thận, người bệnh phải dùng các loại thuốc hoặc thức ăn lợi tiểu. Trong khi đó, cây lê gai lại khá nổi tiếng với tác dụng lợi tiểu.

Để điều trị sỏi thận hoặc các chứng bệnh khác khi đi tiểu, tiểu buốt ra máu, bạn có thể dùng 120g búp dứa dại giã nát cùng 20g ngải cứu, 30g cỏ nhọ nồi, 10g phèn đen. Sau đó thêm nước và gạn.

Một số bài thuốc khác từ cây dứa

Công dụng của quả dứa dại ngoài chữa sỏi thận, còn có thể điều trị hoặc hỗ trợ điều trị các bệnh khác, bao gồm:

Trị phù thũng (kinh nghiệm của người dân miền Nam)

Rễ dứa gai 8g (nướng chín), rễ cau non 4g, vỏ núc nác 8g (sao vàng), hương nhu 8g, tía tô 8g, hoắc hương 8g, mã đề 12g, rễ si 8g. Tất cả thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày.

Chữa phù thận, tiểu buốt, tiểu ít, tiểu đục.

400g rễ dứa gai, 300g ngô tơ, 100g gạo tẻ (sao thơm), 100g củ mài, 50g măng tre, 20g cam thảo dây. Tất cả nấu với 2 lít nước, đun sôi kỹ trong 30 phút. Lọc bỏ bã, thêm đường.

Người lớn mỗi lần uống 200-300ml, ngày 2 lần. Trẻ em mỗi lần uống 100–150ml. Một đợt điều trị là 5 ngày, nghỉ 3 ngày rồi tiếp tục đợt tiếp theo để bệnh phục hồi hoàn toàn.

Chữa nhiễm trùng đường tiết niệu

Rễ dứa dại 16g, trạch tả 12g, kim ngân hoa 16g, cam thảo nam 12g. Tất cả đem sắc với 4 bát nước sắc còn 1 bát rưỡi. Chia làm 2 lần, uống trước bữa ăn, dùng trong 7-10 ngày.

Tác dụng của quả dứa dại chữa cảm mạo

Lá dứa dại 20-30g, gừng, hành, tỏi mỗi thứ 20g. Tất cả sắc với 2 bát nước sắc còn 1/2 bát, uống 1 lần khi còn nóng. Uống xong trùm chăn cho ra mồ hôi.

Lưu ý khi dùng quả dứa dại chữa sỏi thận

Bài thuốc chữa sỏi thận từ cây dứa dại chỉ áp dụng cho những bệnh nhân nhẹ. Tức là khi kích thước sỏi còn nhỏ hoặc mới bắt đầu phát bệnh. Trong quá trình sử dụng, người bệnh cần kiên nhẫn và theo dõi sát sao các dấu hiệu thay đổi của cơ thể. Người bệnh sỏi thận nặng cần đến bệnh viện để bác sĩ chuyên khoa đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Mặc dù quả dứa rừng chữa sỏi thận hiệu quả cho nhiều người nhưng bạn không nên tự ý sử dụng. Việc áp dụng phương pháp chữa bệnh này cần có sự hướng dẫn của bác sĩ Đông y. Quả dứa dại có một lớp bột trắng bao phủ bên ngoài rất độc. Nếu không được sơ chế đúng cách, người dùng rất dễ bị ngộ độc, thậm chí là suy thận. Loại bột độc hại này cũng có thể bám vào các bộ phận khác của cây dứa. Vì vậy, trước khi sử dụng, bạn phải chú ý rửa thật sạch nguyên liệu.

Các bài viết của Pylokidney chỉ mang tính chất tham khảo không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị bệnh.

Đỗ Huy Bích và cộng sự, “Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam”, Tập 1, trang 700-701.

Đỗ Tất Lợi, “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”, trang 261.

Pandanus tectorius Sol và bệnh thận

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6501498/

Ngày truy cập: 23 tháng 6 năm 2020

Chiết xuất quả dứa dại (PTF) điều chỉnh hệ vi sinh vật đường ruột và có tác dụng chống tăng lipid máu

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30836215/

. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.

10 lợi ích tuyệt vời của quả Hala

https://healthyfocus.org/benefits-of-hala-fruit/

. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.

Pandanus tectorius (thông vít)

https://www.cabi.org/isc/datasheet/38447

. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.

Trái cây hấp dẫn: The Screwpine

https://hippocratesinst.org/learning-centre/blog/archive/fascinating-fruit-the-screwpine/

. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2021.

Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm PyLoRa

Địa Chỉ: Số 22, Đường 34, Phường An Phú, Quận 2, TPHCM

Hotline: 0909 542 938

Email: info@PyLoRa.com